20 Kasım 2009 Cuma

Sarayköy Anıları - 8 / İbrahim Helvacı


Sarayköy Anıları - 8 / İbrahim Helvacı

Sevgili dosttan belgesel nitelikte önemli bilgiler. Sarayköyün geçmişine yönelik bilgi dağarcığınıza önemli bir katkı diye düşünüyorum.
Dostluk ve esenlik dileklerimle.

Değerli Kardeşim,
Sarayköy tarihi açısından önemli bulduğum bir fotoğrafı ekte gönderiyorum. Bu fotoğraf, 1950'li yılların ilk yarısında Sarayköy Pamuklu Sanayi A.Ş. olarak umutla başlayıp 1980'li yılların ortalarında sahip ve isim değiştirerek hüzünle sonuçlanan süreçten bir kesiti göstemektedir.

1950'li yılların ilk yarısında Sarayköy halkının irili ufaklı birikimleri ile Sarayköy Pamuklu Sanayi A.Ş. kurulmuştur. Kuruluşun hemen sonrasında bugünkü Menderes Tekstilin bulunduğu arazi satın alınmış; 1957 yılına kadar tekstil fabrikasını oluşturan teknik binalarla idari binalar, lojmanlar ve bunlara ait altyapı inşaatları tamamlanmıştır.

Tekstil makineleri için İtalyanlarla 1957 yılında döviz cinsinden borçlanarak sözleşme imzalanmıştır. 'Hersey yolunda gidiyor' derken, bu sözleşme imzalandıktan çok kısa bir sure sonra Türkiye’nin ekonomik tarihinde o güne kadar görülmemiş büyüklükte bir devalüasyon ilan edilmiş, 1 Amerikan Doları 2,82 TL'den 9,00 TL'ye çıkmıştır. Böylece İtalya’ya olan borcu bir anda 3 katına yükselen Sarayköy Pamuklu Sanayi A.Ş, o günün şartlarında sozkonusu borcu ödeyecek sermaye yapısına ve gücüne sahip olmadığı için kilitlenmiş; o güne kadar yapılan yatırımlar da kullanılamaz duruma gelmiştir.
Sözkonusu fabrikayı çalışır duruma getirebilmek gayretleri kapsamında olmak üzere dönemin önde gelen Sarayköylülerinden bazıları o yıllar içinde defalarca Ankara'ya giderek ilgili bakanlar ve bürokratlarla pek çok görüşme yapmışlar ve soruna çare aramışlardır.
İşte ekteki fotoğraf, en üst düzeyde yapılmış böylesine bir ziyaretin anısıdır.
1964 yılında Ankara’daki Başbakanlık makamında çekilmiş olan bu fotoğrafta görünenler (soldan itibaren):
— Fikret Tokat (Başbakanlık Basın Sözcüsü, Sarayköylü, Muhlis Tokat’ın amcasının oğlu),
— Hudai Oral (Denizli Milletvekili, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı),
— Ahmet Helvacı (Sarayköylü, manifaturacı),
— Hüseyin Aksel (Sarayköylü, Akseller Çırçır Fabrikası A.Ş. ve Sarayköy Pamuklu Sanayi A.Ş.Yönetim Kurulu Başkanı),
— Muhlis Tokat (arkada; Sarayköylü, Ziraat Yük. Müh. çiftçi),
— İSMET İNÖNÜ (Başbakan)
— Sabri Yavuzyılmaz (arkada; Sarayköy Belediye Başkanı),
— Mehmet Sezer (Sarayköylü, nakliyatçı),
— Halil Aksoy (Sarayköylü, manifaturacı),
— Abdullah Gültekin (Sarayköylü, çiftçi),
— Dr. İbrahim Kocatürk (Denizli Milletvekili, Sarayköylü).
Fotograftakileri hepsi simdi sonsuz uykularında; ışıklar içinde yatsınlar...

Dostluk ve esenlik dileklerimle.
İbrahim Helvacı

Hiç yorum yok: